|
Home - NZG/NSO - Mar.Mamm.Database - Atlantic Seabirds - NIOZ home - NZG/CvZ - CSR Consultancy - Ardea |
(2) Zeevogels in Nederland
Nederland
is een druk bevolkte rivierdelta waarvan de overgang naar zee gevormd wordt
door zandstranden en een duinstreek. Als zodanig is dit land voor veel soorten
zeevogels ongeschikt. Niet alleen biedt onze kust maar zeer beperkt
broedgelegenheid, maar bovendien zorgt het rivierwater voor een vertroebeling
en verzoeting van de kustwateren waardoor deze voor een flink aantal soorten
onaantrekkelijk worden. Vooral de planktoneters van de open oceaan zien
Nederland als een bijzonder onaantrekkelijk gebied. Klifbewoners vinden hier
geen veilige broedplaatsen waar zij voor landroofdieren beschermd kunnen
broeden en waarvan zij zonder al te veel inspanning kunnen wegvliegen.
De broedgebieden van de grondbewoners zoals meeuwen
en sterns staan al eeuwen onder druk: er zijn maar weinig plaatsen over waar
zijn ongestoord eieren kunnen leggen. Rond 1900 broedden er in Nederland nog
maar twee soorten meeuwen en beide soorten werden of te vuur en te zwaard
bestreden, of de eieren werden uitgehaald en aangeboden aan plaatselijke
bakkers. Sterns werden massaal gedood om als versiering van dameshoedjes te
dienen. Nu we dan tegenwoordig eindelijk van meeuwen en sterns de eieren niet
meer verzamelen is het in de duinen en op het strand met recreanten zo druk geworden
dat er bijna geen jong meer groot te brengen is. Gelukkig zijn zeevogels zowel
redelijk flexibel als opportunistisch gebleken. In toenemende mate hebben zij
hun toevlucht gezocht tot onnatuurlijke broedplaatsen zoals op
industrieterreinen en zelfs op daken van gebouwen. De rest broedt in
natuurreservaten. Nadat beschermende maatregelen genomen werden konden veel
meeuwenpopulaties weer toenemen en vestigde zich de één na de andere soort in
ons land. In 2000 hadden we acht soorten meeuwen als broedvogels in ons land,
ofschoon van de meeste soorten de populatie om verschillende redenen al weer
afnam. In dat jaar kwam zelfs een negende meeuwensoort in ons land tot broeden.
De Drieteenmeeuw Rissa tridactyla, van nature een
klifbewoner en de enige soort die met recht het predikaat 'zeemeeuw' zou
verdienen, vestigde zich met enkele paren op gasproductieplatform Wintershall
L8P op het Nederlandse continentale plat (zie foto Fedde de Vreeze).
Met de sterns was het wat minder gelukkig afgelopen.
De beschermende maatregelen hadden zeker een positieve invloed op de populatie,
maar vergiftigingen in de jaren zestig maakten dat sterns in ons land bijna
uitstierven. Deze vergiftigingen waren het gevolg van ongelimiteerde,
industriële lozingen van pesticiden in de grote rivieren waardoor de
kustwateren ernstig vervuild raakten. De sterfte was zo enorm, dat met recht
voor het voortbestaan van deze fraaie kustbewoners gevreesd moest worden.
Rigoureuze maatregelen waren nodig om de vervuiling tegen te gaan en sindsdien
nemen veel sterns weer geleidelijk in aantal toe.
Terug naar vorige pagina
Terug naar homepage
Verder lezen:
Brenninkmeijer A. &
Stienen E.W.M. 1992. Ecologisch profiel van de Grote Stern (Sterna sandvicensis). RIN-rapport 92/17,
DLO-Instituut voor Bos- en Natuuronderzoek, Wageningen, 107pp.
Bijlsma R.G., Hustings F.
& Camphuysen C.J. 2001. Schaarse en algemene vogels van Nederland. Avifauna
van Nederland, 2. KNNV Uitgeverij Utrecht en GMB Uitgeverij, Haarlem, 497pp.
Keijl G.O. & Arts F.A. 1998. Breeding Common Gulls Larus canus in The Netherlands,
1900-1996. Sula
12(4): 159-171.
Meininger P.L. & Flamant R. 1998. Breeding populations of
Mediterranean Gull Larus melanocephalus
in The Netherlands and
Spaans A.L. 1998. Booming gulls in the
Spaans A.L. 1998. The Herring Gull Larus
argentatus as a breeding bird in The Netherlands during the 20th century. Sula 12(4): 183-196.
Spaans A.L. 1998. Breeding Lesser Black-backed Gulls Larus graellsii in The Netherlands
during the 20th century. Sula 12(4): 173-182.
Stienen E.W.M & Brenninkmeijer
A. 1992. Ecologisch profiel van de Visdief (Sterna
hirundo). Rin-rapport 92/18: 128 pp.