APOLLO
10 The dress rehearsal |
Het succes
van de oefenvluchten met Apollo 8 en Apollo 9 leidden naar de laatste voorbereidende
stap in de maanrace. Als alles op deze "generale" goed zou gaan zou Apollo 11
de echte maanlanding worden.
Bij problemen zou dit kunnen doorschuiven naar Apollo 12.
![]() |
Apollo 10 | AS-505 |
Commandant | Tom Stafford | |
LM-piloot | Eugene Cernan | |
CM-piloot | John Young | |
Lancering | 18 mei 1969 | |
Missieduur | 8 dgn. 0 uur. 0 min. | |
Landing | 26 mei 1969 | |
Lanceerraket | Saturn V, (SA-505) | |
Commandomodule | "Charly Brown" (CSM-106) | |
Maanlander | "Snoopy" (LM-4) | |
Voor de bemanning was het
nogal sneu om zo dicht bij de maan te komen zonder er te mogen landen, maar
Young en Cernan vlogen later de missies met respectievelijk Apollo 16 en 17
naar de maan. Stafford was de commandant van de Apollo-Soyoez ontmoeting in
1975.
Een landing was trouwens ook technisch niet eens mogelijk, de LM was nog te
zwaar om met de beschikbare brandstof een zachte landing te maken en de computersoftware
moest nog geschreven worden.
Apollo 10 maakte de tweede
reis naar de maan maar had in veel handelingen de primeur, zoals het tussen
aarde en maan koppelen van de maanlander aan de commandomodule.
Aan de achterkant van de maan, dus zonder radiocontact met aarde, werd succesvol
de Lunar Orbit Insertion uitgevoerd. In de omloopbaan volgde de power-up
van de maanlander, en namen Stafford en Cernan afscheid van John Young, die
alleen achterbleef in CM.
Omdat Apollo 10 letterlijk
de generale repetitie voor de eerste maanlanding vormde, werd op de zelfde maan-dag
en maan-tijd afgedaald tot 15 km boven de maan, volgens de exacte aanvliegroute
die Apollo 11 naar de Sea of Tranquility zou moeten voeren.
Tijdens de afdaling moesten foto's het gehele landingsterrein in kaart brengen.
Door kleine afwijkingen in de baan van de maanlander op te meten konden "zwaartekrachtputten"
worden opgespoord. Die worden veroorzaakt door ijzerconcentratie onder het oppervlak
met plaatselijk verhoogde aantrekkingskracht.
![]() |
Van 15 km hoogte genomen foto van de plaats waar Apollo 11 zou landen. |
Na het volbrengen van deze taak werd in volle vlucht de daaltrap afgestoten en de stijgmotor gestart. Een soort afbreekmanoeuvre die later in het echt nooit hoefde te worden toegepast al scheelde het soms erg weinig. Wellicht maar goed ook want iets wat in de simulator een tientallen malen uitgevoerde routine leek geworden bleek in de praktijk heel anders te lopen.
Om
de noodprocedure te testen werd het besturingssysteem door Cernan via
een schakelaar omgezet van de hoofdnavigatiecomputer naar het Abort
Guidance System, een zelfstandig opererende computer die voortdurend
de positie van de Command Module in de gaten houdt en de snelste weg terug
berekent. Maar Stafford, die niet in de gaten had dat de de schakelaar al was omgezet, gooide hem nog een keer om waardoor de hoofdcomputer weer actief werd. Het gevolg was dat maanlander Snoopy in alle richtingen begon te draaien en met de stuurraketten te vuren om de positie weer te stabiliseren. Omdat dit steeds weer een tegenreactie van de andere computer opleverde werden de bewegingen steeds heftiger. Door alle stuurraketten handmatig af te sluiten kregen Cernan en Stafford de kans om over te schakelen op handbesturing en de rotaties alsnog te stoppen. De stroom aan scheldwoorden en vloeken die in deze crisisminuut naar de aarde werd gezonden moest door de NASA gecensureerd worden omdat te transcriptie-typistes weigerden het op papier te zetten! |
Ondanks de fout werden alle missiedoelen behaald en nog voordat de Apollo 10 bemanning op weg naar aarde was, werd in Houston het besluit genomen om Apollo 11 naar het lanceerplatform te brengen.
![]() |
Tom Stafford, John Young en Gene Cernan (vlnr) vertellen op een persconferentie over hun belevenissen in het heelal. |
Tijdens de retourvlucht bereikte de Apollo 10 bemanning de hoogste snelheid tot nog toe door een mens behaald. Op 122 km hoogte boven de aarde werd een topsnelheid van 11,107 km per seconde gemeten. |
Apollo 10 was een succes en de wereld kon zich opmaken voor de eerste mensen op een ander hemellichaam.