DEN HAAG
Anglican Church of St. John and St. Philip (Ary v/d Spuyweg)
Alle onderstaande feiten, data en afbeeldingen zijn (tenzij anders vermeld) overgenomen uit het boekje "Orgelgeschiedenis van de Engelse kerken in Den Haag" door Herman de Kler, eigen uitgave 1988)
De 'voorlopers' van de huidige kerk waren de Gasthuiskapel (Groenmarkt) en de kerk a/d Van den Boschstraat. In de Gasthuiskapel bouwde Gerard Steevens in 1751 een orgel met de volgende dispositie:
| MANUAAL: C-d''' | PEDAAL: C-f |
| Bourdon 16'D. | Aangehangen |
| Praestant 8' D. | |
| Holpijp 8' B/D. | Tremulant |
| Praestant 4' B/D. | Afsluiting |
| Roerfluit 4' B/D. | |
| Quintfluit 3' B/D. | |
| Octaaf 2' B/D. | |
| Cornet III D. | |
| Mixtuur III B/D. | |
| Dulciaan 8' B/D. |
In 1840 wordt , vanwege het (tijdelijke) opheffen der Engelse Gemeente, het orgel verkocht aan D. van Gelder te Rotterdam die het in 1843 plaatst in de Herv. kerk te Lage Zwaluwe, waar het in 1869 weer wordt verwijderd met onbekende bestemming.
In de jaren vanaf 1844 vinden er weer kerkdiensten plaats op diverse locaties. Men beschikt dan over een 3-stems positief (Quintadena 8', Prestant 4', Gemshoorn 2', geen pedaal) van ene Mirecourt uit Parijs, dat later wordt vervangen door een oud Engels huisorgel, wellicht uit de vroege 17e eeuw met de registers Holpijp 8', Fluit 4', Quint 3', Prestant 2', Quint 1 1/2', Cornet 3' (of III?), tremulant en ventil.
1874 - Nieuw orgel voor de nieuwe kerk a/d Van de Boschstraat, fa. J.W. Walker & Sons, Londen (I/vP/6) Het gehele orgel (m.u.v. de frontpijpen) staat in een zwelkast.
Kort vóór 1896 voegt de fa. J. van Gelder te Leiden een Cornet III en een Trompet toe.
1903 - Toevoeging 2e manuaal en vervanging Trompet door een nieuw exemplaar, fa. Walker
Dispositie:
| GREAT: C-g''' | SWELL: C-g''' | PEDAL: C-e' |
| Open Diapason 8' | Lieblich Gedackt 8' | Bourdon 16' |
| Dulciana 8' af c | Echo-Gamba 8' (C-H in Lbl. Ged.) | |
| Wald Flute Treble 8' af c | Harmonic Flute 4' | COUPLERS: |
| Stop Diapason Bas 8' (C-H) | Oboe 8' | Great to Pedals, Swell to Pedals, |
| Principal 4' | Swell to Great | |
| Cornet III D. | ||
| Trumpet 8' |
mechanische toets- en registertractuur
Dit orgel ging met de kerk op 3 maart 1945 in vlammen op bij het bombardement op de wijk Bezuidenhout.
In de nieuwe kerk aan de Ary van der Spuyweg (in gebruik genomen in 1952) behielp men zich aanvankelijk met een unitorgel van de fa. Pels (thans nog aanwezig in de kerk van Westerland (Wieringen, N.H.).
(foto: C. van 't Wout)
1962 - Nieuw orgel, fa. B. Pels & Zn., Alkmaar
(foto: C. van 't Wout)
Dispositie:
| GREAT: C-c'''' | SWELL: C-c'''' | PEDAL: C-g' |
| Open Diapason 8' | Salicional 8' (C-H in Roerfluit) | Subbas 16'* |
| Gedekt 8' | Rohrflute 8' | Principal 8' (tr. Great) |
| Spitzoctave 4' | Principal 4' | Gedeckt 8'* |
| Octave 2' | Blockflute 4' | Flute 4'* |
| Mixture IV | Sesquialtera II | |
| Dulcian 8' | COUPLERS: | |
| SPEELHULPEN: | Great to Pedal, Swell to Pedal, | |
| automatic pedal switch | Swell to Great | |
| vaste combinaties | ||
| *gecombineerde registers |
electro - pneumatische tractuur
Bij de komst van het Goetze & Gwynnorgel is het Pelsorgel verkocht aan de Nederlandse Orgel Federatie.
1988 - Nieuw orgel fa. Goetze & Gwynn, Worksop (GB).
(foto overgenomen uit De Mixtuur, februari 1989)
Dispositie:
| GREAT: C-g''' | SWELL: C-g''' | PEDAL: C-f' |
| Open Diapason 8' | Open Diapason 8' | Bourdon 16' |
| Stopped Diapason 8' | Stopped Diapason 8' | Trombone 16' |
| Principal 4' | Principal 4' | |
| Flute 4' | Fifteenth 2' | TREDEN: |
| Twelfth 2 2/3' | Cornet (tierce mixture) III | Great forte |
| Fifteenth 2' | Hautboy 8' | Great piano |
| Sesquialtera (on first draw) IV | Great to Pedal coupler | |
| idem. (second draw, minus terts) III | Swell crescendo | |
| Cornet (first draw from c') V | Swell to Pedal coupler | |
| Cornet (second draw from cis') V | Swell piano | |
| Trumpet 8' | Swell forte |
Gemodificeerde middentoonstemming; mechanische toets - en registertractuur
Aart de Kort, december 2000