
Vandaag verschijnt het Witte Boekje als tegenhanger van het
Groene Boekje, de officiële woordenlijst der Nederlandse Taal.
Hét grote verschil tussen de
groene spellers en de witte is dat de witte meer keuzevrijheid hebben. Ze zijn bijvoorbeeld niet gebonden aan de tussen-n-regels van
het Groene Boekje (GB).Van het Witte Boekje (WB) mag iedereen schrijven: beddesprei, bokkepootje, kerkeraad, pannekoek (
GB beddensprei enz.) en, anderzijds: ideeënloos, grenzenloos, waardenvrij, gazellenkudde, gedachtengoed (
GB ideeëloos enz.). Maar de
groene schrijfwijze is voor witte spellers niet fout.
Ook in andere opzichten is de redactie van het WB te werk gegaan onder het motto ’vrijheid, blijheid’. Een greep: handvaten (
GB) en jarretels (
GB) mag, maar handvatten en jarretellen ook. En naast adsl, ajacied, bangeschijters, collega’s, jihad, facsimile, in spe en per se
(GB) accepteert het WB ook ADSL, ajaxied, bangeschijterds, collegae, djihad, facsimilé, in spé en persé.
Namen van feestdagen krijgen in het WB vaker een hoofdletter: Eerste en Tweede Kerstdag, Oud en Nieuw, Palmzondag, Poerimfeest. Het WB spelt ook Middeleeuwen, Renaissance, Cambrium en andere namen van geologische tijdperken (
GB: middeleeuwen enz.). Maar de hoofdletter die het
GB geeft aan Bijbelvast, Bijbelboek, Biblebelt, Korantekst enz., ontbreekt in het WB, dat hem alleen voor Bijbel en Koran reserveert.
In 1 aprilgrap, 8 uurjournaal, 18 holesgolfbaan en dergelijke
(GB) zet het WB een streepje na 1, 8 en 18 en in premie A-woning
(GB) na premie. Big bangtheorie
(GB) wordt bigbangtheorie, zonder spatie, maar een donquichot (wereldvreemde idealist;
GB) wordt bij de witwassers een don quichot en zijn fightingspirit (één woord,
GB) verandert in fighting spirit (WB).
De getuige à decharge, de bohemien en het avondappel van het
GB krijgen in het WB (er) een accent (bij): getuige à décharge, bohémien en avondappèl.
In bodyart, boegeroep, centrumlinks, coassistent, coproductie, nationaalsocialist, newagemuziek, prowesters enz. (
GB) zet het WB een streepje: body-art, boe-geroep, centrum-links, co-assistent, nationaal-socialist, new-agemuziek, pro-westers. Co-existentie (
GB) wordt coëxistentie.
Meer gastvrijheid dan de
groene regelaars bieden de witte aan allerlei nieuwe – meestal uit het Engels geplukte – werkwoorden. Zo vervoegen ze freefighten (freefightte, gefreefight) en freeriden (freeridede, gefreerided), Het WB laat taalgebruikers ook scoubidouen (scoubidoude – gescoubidoud), een werkwoord dat in het
GB ontbreekt.
Anders dan de
groene handleiding neemt de witte legio namen op, van Aadorp in Twente, ADO Den Haag en (Jacques) Anquetil tot XS4ALL en Zambezi (Zambesi mag ook). De opstellers schiepen hiervoor ruimte door niet, zoals het
GB, allerlei onproblematische samengestelde woorden af te drukken: alleen al onder ’water*’ meer dan tweehonderd in het
GB (in het WB nog geen vijftien).
Overigens hebben de WB’ers veel verbeteringen overgenomen waarmee het
GB van 2005 zich van de editie van 1995 onderscheidt.
Een verschil in uitgangspunt tussen de twee gidsen is, ten slotte, dat de witte redactie te rade is gegaan bij een groot aantal taalgebruikers, die hun voorkeurspellingen mochten inzenden. De opstellers van de rijksregeling hebben er vooral op gelet dat allerlei taalkundige regels en regeltjes heel precies werden toegepast. Zo kozen ze voor ideeëloos omdat andere woorden op -loos (bandeloos, grenzeloos enz.) in hun boekje óók geen tussen-n hebben (in het WB wel, voor wie dat verkiest).
Overigens uw redacteur Witchcat zal waarschijnlijk meer in het
oude groen schrijven dan in het nieuwe witte of het nieuwe
groen. Dat lijkt hem het simpelste.....